بذر هندوانه یکی از جذابترین و شیرینترین میوهها را در بین انواع بذر صیفی جات تولید مینماید که از قضا در کشور ما نیز طرفداران و هواداران بسیار زیادی دارد. این میوه شیرین به جهت آبدار بودن و خاصیت گرما زدایی که در فصل گرما از خود نشان میدهد، استفاده بسیار زیادی داشته و تقریبا همه خانوادههای ایرانی لحظات خوشی را در کنار میوه خوشمزه این بذر سپری نمودهاند. در برخی از شهرها هندوانه همراه با برخی وعدههای غذایی مانند عصرانه میل شده و از این جهت یک میوه بسیار پرفروش است. جالب است که هر ساله چیزی حدود 130 هزار هکتار از اراضی کشاورزی در ایران برای کشت بذر این میوه شیرین آماده میشود و این نشان از محبوبیت بسیار بالای این میوه جالیزی دارد. هندوانه عضو جدایی ناپذیر برخی مراسمات مانند جشن شب یلدا نیز است.
بذر هندوانه در درجه اول بومی قاره آفریقا و کشور هندوستان است اما در حال حاضر منبع اصلی تولید این میوه جالیزی در جهان و کاشت بذر آن کشورهای چین، ترکیه و آمریکا میباشند. کشور ایران نیز در تولید آن خودکفا بوده و امکان صادرات آن را نیز دارد. Watermelon نام لاتین این میوه است که به صورت یک ساله کشت شده و حالت خزنده دارد.
گلهای نر و ماده گیاه این بذر به صورت جداگانه روی یک بوته هندوانه قرار گرفته و زمین کشت هندوانه نیز در فصل گلدهی این بذر بسیار زیبا و جذاب دیده میشود. شاخههای خزنده این گیاه روی زمین رشد کرده و طول آنها به 4 تا 5 متر هم میرسد. البته میوه این بذر به سرما حساس بوده و برای رشد نیاز به گرمای تابستان دارد. خوردن یک وعده هندوانه در فصل تابستان تمام گرمای این فصل را در وجود شما از بین خواهد برد.
انواع بذر هندوانه بذر بوته هندوانه نیز مانند اکثر بذر صیفی جات کشت شده در جهان، دارای انواع و ارقام بسیار زیادی است. گونههای این بذر از نظر اندازه میوه، شکل آن، رنگ داخل میوه، طعم، رنگ پوست و البته اندازه بذر با هم تفاوتهایی دارند. رنگ گوشت گونههای مختلف هندوانه صورتی، قرمز و حتی زرد بوده و رنگ پوستهای خاکستری تا سبز تیره نیز در آن دیده شده است. مهمترین و اصلیترین گونه هندوانه دارای پوستی سبز تیره و گوشتی قرمز تیره است که دانههای سیاهی داشته و طعم شیرین و خوشمزهای دارا میباشد. در نهایت دو نوع تقسیمبندی اصلی این بذر عبارتاند از:
هندوانه زرد (Yellow Baby Watermelon) بذر هندوانه زرد بذر این صیفی بر حسب چند معیار مختلف دستهبندی میشود که بسته به نوع استفاده میتوانید یکی از انواع آن را انتخاب نمایید.
تقسیمبندی بر اساس ضخامت پوست هندوانه: که به دو نوع پوست نازک و پوست کلفت تقسیم میشوند. گونه پوست کلفت آن به نسبت مقاومتر بوده و زمان بیشتری باقی میماند. تقسیمبندی بر اساس زمان رسیدن میوه: در این تقسیمبندی هم سه دسته زودرس با دوره 70 تا 80 روز، میان رس با دوره 80 تا 90 روز و دیررس با دوره 130 تا 140 روز قرار میگیرند. هندوانه کریمسون (Crimson Sweet Watermelon) بذر هندوانه کریمسون از انواع هندوانه پوست سبز با راه راههای سبز روشن و تیره میباشد. از مشخصات اصلی این گونه از هندوانه زودرس بودن و دوام بالای آن بعد از برداشت است. بوته بسیار قوی داشته و در طی 75 تا 80 روز بعد از کاشت بذر قابل برداشت میباشد.
هندوانه چارلیستون (Charleston Grey Watermelon) بذر هندوانه چارلیستون پوست سبز روشن با رگههای نامنظم مشخص کننده این نوع هندوانه میباشد که دارای گوشتی بسیار شیرین است و برای رفع عطش از آن در فصل گرما استفاده میشود.
هندوانه پوست مشکی (Black Diamond Watermelon) بذر هندوانه پوست مشکی دارای پوستی کاملاً تیره است. بسیاری مبدأ اصلی پیدایش هندوانه پوست مشکی را کشور ژاپن میدانند. دارای میوهای شیرین و خوشمزه بوده و کشت آن نیز خیلی سخت نخواهد بود.
خواص دارویی لیکوپن مادهای است که به وفور در هندوانه یافت میشود. از این رو آن را میوه ضد سرطان مینامند.
مراحل کاشت بذر هندوانه کاشت این بذر نیز مطابق با کاشت انواع بذر صیفی جات در دو روش مستقیم در فصل بهار یا تابستان در فضای آزاد و در فصل پاییز و زمستان در شرایط بسته صورت میپذیرد. در ادامه هر دو روش کاشت این بذر را با هم مرور خواهیم نمود.
کاشت مستقیم بذر هندوانه آماده سازی خاک و بستر بهترین و ایدهآلترین خاک برای رشد این بذر خاک شنی و رسی با زهکشی مناسب میباشد. استفاده از کود دامی پوسیده یا کمپوست نیز میتواند میوه شیرینتر و بزرگتری را به دنبال داشته باشد. البته برای نتیجه بهتر باید شخم زدن در عمق زیادی از خاک زمین صورت پذیرد.
کاشت بذرها بذر این گیاه قبل از کاشت بایستی در آب خیس بخورد. 24 ساعت زمان مناسبی برای این مرحله است. سپس بذرها را در عمق 3 تا 4 سانتیمتری و در فواصل 50 تا 90 سانتیمتری بکارید.
آبیاری قبل از جوانهزنی میتوانید با استفاده از شلنگ در جوهای ایجاد شده در مزرعه آبیاری را انجام دهید. بعد از جوانهزنی آبیاری آن به حالت معمول برگشته و هر 10 تا 12 روز یک بار کافی خواهد بود.
برداشت میوهها روشهای زیای برای شناخت میوه رسیده از نارس هندوانه وجود دارد که مشهورترین آن استفاده از ترفند تشخیص صدا است. اگر صدای ضربههای وارد شده با دست گنگ و خفه باشد به معنی رسیده بودن میوه و در غیر این صورت کال بودن آن را معنی میدهد.
کاشت غیرمستقیم بذر هندوانه مشابه با روش مستقیم میباشد. این بار به جای زمین باید بذرها را در ظرفهای مخصوص مانند گلدان بکارید. کف ظرفها را از قبل سوراخ کرده و کمی سنگریزه برای ایجاد شرایط زهکشی در زیر آن بریزید. بقیه مراحل را مانند بالا عمل نمایید. برای حفظ بهتر بذرها تا قبل از جوانهزنی نیز میتوانید از یک گنبد پلاستیکی شفاف سوراخ دار روی آنها استفاده کنید.
نیازهای اولیه برای کاشت بذر هندوانه نور نور و گرمای مستقیم و طولانی خورشید (6 تا 8 ساعت در روز) دما دمای بهینه برای رشد بذر 15 تا 20 درجه و بری رشد گیاه بالای 21 درجه خاک خاک شنی رسی کود کود دامی پوسیده آبیاری آبیاری هر 10 تا 12 روز یک بار منطقه آب و هوایی گرم فصل کاشت بهار و تابستان طول دوره رشد 2.5 تا 4 ماه عادت رشدی رونده